Khám phá Ngành Điều hành chạy tàu đường sắt: Cao đẳng & Trung cấp

Bạn có tò mò về ngành Điều hành chạy tàu đường sắt không? Đây là một ngành học khá thú vị, đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo những chuyến tàu ngược xuôi an toàn và đúng lịch trình. Nếu bạn đang cân nhắc theo đuổi ngành này ở bậc Cao đẳng hoặc Trung cấp, hãy cùng Thông tin tuyển sinh 247 tìm hiểu xem bạn sẽ được trang bị những kiến thức và kỹ năng gì nhé!

Bậc Cao đẳng: Trở thành chuyên gia điều hành đường sắt

Khi chọn học Cao đẳng ngành Điều hành chạy tàu đường sắt, bạn sẽ được đào tạo bài bản để trở thành một người có chuyên môn sâu, đủ khả năng quản lý và điều hành các hoạt động phức tạp trên tuyến đường sắt.

Bạn sẽ “bỏ túi” những kiến thức gì?

Hiểu tường tận về đường sắt: Từ A-Z về đầu máy, toa xe, cấu trúc đường ray, hệ thống thông tin tín hiệu. Quan trọng nhất là nắm vững các “luật chơi” trong ngành đường sắt như Luật đường sắt, các quy định, quy trình kỹ thuật, quy trình chạy tàu, công tác dồn tàu… để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Chuyên môn vận tải đỉnh cao: Nắm vững cách tổ chức vận chuyển hành khách, hàng hóa sao cho hiệu quả. Bạn sẽ biết cách lên kế hoạch xếp dỡ hàng hóa, tuân thủ các quy định vận tải trong nước và quốc tế, xử lý các vấn đề về kế toán, thống kê tại ga, trên tàu, và cả thanh toán quốc tế nữa.
Tư duy logic và quản lý: Vận dụng kiến thức về “vận trù học” (nôm na là cách lập kế hoạch tối ưu), kinh tế và quản lý để xây dựng phương án điều hành tàu chạy tại ga, khu đoạn hoặc cả tuyến đường. Mục tiêu là đảm bảo tàu chạy an toàn, chính xác giờ giấc và hiệu quả nhất.
Kiến thức bổ trợ cần thiết: Học về vẽ kỹ thuật, cơ kỹ thuật, điện kỹ thuật để hiểu cấu tạo, nguyên lý hoạt động của các thiết bị, từ đó biết cách tính toán, chọn phương án xếp dỡ, gia cố hàng hóa trên toa xe sao cho an toàn.
Kỹ năng mềm không thể thiếu: Trang bị kiến thức ngoại ngữ và marketing để giao tiếp tự tin, chuyên nghiệp với hành khách, đối tác vận tải và xử lý các tình huống giao tiếp xã hội một cách khéo léo.

Rèn luyện kỹ năng “pro” nào?

Quản lý và điều hành siêu đỉnh: Bạn sẽ có khả năng lập kế hoạch, tổ chức và trực tiếp điều hành hoạt động chạy tàu tại ga hoặc cả một khu đoạn. Điều này bao gồm việc đón/gửi tàu, giải thể và lập tàu mới, điều phối toa xe đến nơi xếp dỡ, và chỉ huy các đoàn tàu di chuyển đúng theo biểu đồ đã định.
Làm chủ đoàn tàu: Quản lý toàn bộ quá trình vận hành của một đoàn tàu từ lúc nhận đến lúc bàn giao, đảm bảo đúng quy trình, đúng thời gian và chất lượng dịch vụ.
Quản lý con người: Học cách quản lý nhân sự trong ca làm việc hoặc trên đoàn tàu bạn phụ trách.
Xử lý tình huống nhạy bén: Phát hiện sớm và đưa ra giải pháp xử lý hiệu quả các vấn đề, sự cố phát sinh trong công việc theo đúng chức trách, nhiệm vụ.

Các môn học “cốt lõi” bạn cần chinh phục

Để có được những kiến thức và kỹ năng trên, bạn sẽ trải qua các môn học chính như:

Cơ kỹ thuật
Vẽ kỹ thuật
An toàn lao động
Đường sắt thường thức (những kiến thức chung về đường sắt)
Vận trù (lập kế hoạch tối ưu)
Sức kéo đoàn tàu
Pháp luật về đường sắt
Tổ chức chạy tàu
Giải quyết tai nạn giao thông đường sắt
Nghiệp vụ Gác ghi (người điều khiển ghi chuyển đường tàu)
Nghiệp vụ Ghép nối đầu máy toa xe
Tổ chức vận tải hàng hoá, hành khách
Quy định vận tải hàng hoá trên đường sắt
Quy định vận tải hành khách, hành lý, bao gửi trên đường sắt
Tổ chức xếp dỡ hàng hoá
Nghiệp vụ Trưởng dồn (người chỉ huy việc dồn toa xe)
Nghiệp vụ Trực ban chạy tàu ga (học làm nhiều phần)
Nghiệp vụ Trưởng tàu khách
Thiết kế ga đường sắt
Quản trị doanh nghiệp vận tải đường sắt
Kinh tế vận tải đường sắt
Nghiệp vụ nhân viên điều độ chạy tàu tuyến (học làm nhiều phần)

Bậc Trung cấp: Nền tảng vững chắc cho nghề điều hành

Với chương trình Trung cấp, bạn sẽ được trang bị những kiến thức và kỹ năng cơ bản, cần thiết để có thể tham gia trực tiếp vào công tác điều hành chạy tàu tại các ga đường sắt.

Nắm vững kiến thức nền tảng ra sao?

Kiến thức cơ bản về đường sắt: Vẫn là những hiểu biết về đầu máy, toa xe, đường sá, tín hiệu và các quy định pháp luật quan trọng như Luật đường sắt, quy trình chạy tàu, quy trình dồn tàu…
Vận tải thực hành: Tập trung vào việc áp dụng kiến thức tổ chức vận tải hàng hóa, hành khách, cách xếp dỡ, các quy định vận tải để thực hiện công việc cụ thể tại ga.
Công cụ hỗ trợ: Sử dụng kiến thức về vẽ kỹ thuật, cơ kỹ thuật để hiểu và hướng dẫn việc xếp, gia cố hàng hóa trên toa xe một cách an toàn, biết cách sử dụng các máy móc xếp dỡ.
Giao tiếp ứng xử: Có kiến thức cơ bản về ngoại ngữ, marketing để giao tiếp lịch sự, hiệu quả với hành khách và các bên liên quan.

Thực hành thành thạo kỹ năng nào?

Thực hiện công tác chạy tàu tại ga: Có khả năng tổ chức các công việc cụ thể như đón tàu, tiễn tàu, giải thể và lập đoàn tàu mới, điều động toa xe đến vị trí xếp dỡ theo chỉ đạo.
Quản lý đoàn tàu cơ bản: Thực hiện việc quản lý đoàn tàu theo đúng quy trình được giao, đảm bảo thời gian và yêu cầu công việc.
Quản lý nhân sự trong phạm vi hẹp: Có khả năng quản lý công việc của những người trong ca làm việc hoặc trên đoàn tàu theo sự phân công.
Giải quyết vấn đề thường gặp: Nhận biết và xử lý các tình huống nghề nghiệp phổ biến trong phạm vi công việc được giao.

Những môn học không thể bỏ qua

Chương trình Trung cấp sẽ tập trung vào các môn học mang tính thực hành cao:

Cơ kỹ thuật
Vẽ kỹ thuật
An toàn lao động
Đường sắt thường thức
Vận trù
Pháp luật về đường sắt
Tổ chức chạy tàu
Giải quyết tai nạn giao thông vận tải đường sắt
Nghiệp vụ Gác ghi
Nghiệp vụ Ghép nối đầu máy toa xe
Tổ chức vận tải hàng hoá, hành khách
Quản trị doanh nghiệp vận tải đường sắt
Quy định vận tải hàng hoá trên đường sắt
Quy định vận tải hành khách, hành lý bao gửi trên đường sắt
Tổ chức xếp dỡ hàng hoá
Nghiệp vụ Trưởng dồn
Nghiệp vụ Trực ban chạy tàu ga
Kế toán, thống kê ga, tàu
Nghiệp vụ Trưởng tàu khách

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hình dung rõ hơn về ngành Điều hành chạy tàu đường sắt ở cả hai bậc học Cao đẳng và Trung cấp. Đây là một lựa chọn nghề nghiệp ổn định và có vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia. Chúc bạn có những quyết định phù hợp với đam mê và năng lực của mình!