Mở Ngành Đại Học Ồ Ạt Rồi Đóng Vội: Sinh Viên “Khóc Thét” Vì Sao?

“Tự chủ đại học” – nghe oách xà lách ha? Kiểu như các trường được “thả ga” hơn trong việc mở ngành, đào tạo, tuyển sinh. Nghe thì có vẻ ngon nghẻ, giúp các trường linh hoạt, sáng tạo hơn. Nhưng khoan, đằng sau bức tranh màu hồng đó, đôi khi lại là những “drama” không hồi kết, mà người “lãnh đủ” lại chính là chúng ta – những sĩ tử, sinh viên còn đang bơ vơ giữa ngã ba đường.

Bạn có bao giờ tự hỏi, tại sao có những ngành học “hot rần rần” mới ra mắt, mà chỉ vài mùa tuyển sinh đã vội “bay màu”? Hay chuyện các trường mở ngành lia lịa, nhưng chất lượng thì… ờ mây zing gút chóp? Cùng “bóc phốt” ngay thôi nào!

“Cơn Sốt” Mở Ngành Mới: Khi Trường Chạy Theo “Trend” Mà Bỏ Quên Chất Lượng?

Ai cũng hiểu, việc các trường đại học mở thêm ngành mới là để bắt kịp xu hướng, đáp ứng nhu cầu nhân lực cho xã hội. Nghe thì có lý đấy, nhưng đôi khi, câu chuyện lại không đơn giản như vậy.

Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh, một chuyên gia “lão làng” trong ngành giáo dục, từng chia sẻ rằng, việc tự chủ mở ngành đôi khi dẫn đến tình trạng “bình mới rượu cũ”. Tức là tên ngành thì kêu như chuông, nhưng chương trình học thì y chang mấy ngành đã có, hoặc tệ hơn là “xào nấu” lại cho có vẻ mới lạ. Cứ như một “hot trend” trên TikTok, ai cũng muốn đu theo cho bằng bạn bằng bè vậy!

Hậu quả là gì?

• “Khủng hoảng thừa” cử nhân: Thử tưởng tượng, cả chục trường cùng đào tạo một ngành “hot”, sinh viên ra trường đông như quân Nguyên, rồi ai sẽ có việc làm đây?
• Lãng phí chất xám và tiền bạc: Cả trường, cả sinh viên đều tốn kém đầu tư, cuối cùng lại không hiệu quả.
• Cạnh tranh khốc liệt: Sinh viên tốt nghiệp cùng ngành phải “chọi” nhau sứt đầu mẻ trán để tìm được một chỗ đứng.

Nhóm sinh viên đang thảo luận sôi nổi về việc chọn ngành học đại học

Đấy, nhiều khi cứ chạy theo “trend” mà quên mất cái cốt lõi là chất lượng và nhu cầu thực sự của xã hội, thì đúng là “toang” thật các bạn ạ!

Mở Ngành “Cho Vui” Rồi Đóng Vội: Ai Khóc Nỗi Đau Này?

Chuyện không chỉ dừng lại ở việc mở ngành thiếu tính toán. Đau đầu hơn nữa là nhiều ngành vừa “chào sân” đã phải “say goodbye” vì… ế ẩm, không ai thèm học.

Ví dụ “đi vào lòng đất” như trường Đại học Thủ Dầu Một (Bình Dương) nè. Chỉ trong 2 năm ngắn ngủi (2022-2023), trường này đã phải “khai tử” tận 13 ngành học. Lý do chính là không khảo sát kỹ nhu cầu xã hội trước khi mở. Toang thật sự!

Tưởng tượng bạn là sinh viên đang hí hửng theo học một ngành “độc lạ Bình Dương”, đùng một cái trường thông báo “game over”, ngành của bạn không còn tuyển sinh nữa. Lúc đó cảm xúc sẽ thế nào? Hoang mang, bơ vơ, tiền mất tật mang, tương lai đi về đâu? Đúng là một cú sốc đầu đời!

Giáo sư Phạm Tất Dong cũng từng nói, đa phần các trường đóng ngành là do ít người học, tiếp tục đào tạo thì “lỗ vốn”. Nghe thì cũng có lý về mặt kinh tế, nhưng còn trách nhiệm với những sinh viên đã trót “tin yêu”? Rõ ràng, đây là một vấn đề thể hiện năng lực quản trị và trách nhiệm xã hội chưa cao của một số cơ sở giáo dục.

Sinh viên thất vọng ngồi một mình trong khuôn viên trường khi biết ngành học của mình bị tạm dừng tuyển sinh

“Biết Mình Biết Ta”: Chìa Khóa Mở Ngành Thành Công Hay Chỉ Là Lời Nói Suông?

Vậy làm sao để tránh những “cú lừa” khi chọn ngành, chọn trường đây? Các chuyên gia đều đồng thanh một điều: các trường muốn mở ngành phải “biết mình biết ta”.

• “Biết ta”: Trường phải tự đánh giá được năng lực của mình. Cơ sở vật chất có đủ “xịn”? Giảng viên có đủ “chất”? Chương trình đào tạo có thực sự đổi mới và đáp ứng chuẩn đầu ra?
• “Biết người”: Phải nghiên cứu kỹ lưỡng nhu cầu của xã hội. Ngành này có đang “khát” nhân lực không? Hay đã bão hòa rồi? Các trường khác đào tạo ngành này ra sao?

Phó Giáo sư Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhấn mạnh rằng không phải cứ thấy “ngon ăn” là chạy theo hiệu ứng đám đông, đặc biệt là trong giáo dục. Làm liều mà không tính toán khoa học thì dễ “đi vào lòng đất” lắm!

Hiện nay, việc mở ngành, đình chỉ ngành đào tạo đều phải tuân theo Thông tư số 02/2022/TT-BGDĐT. Đây chính là “kim chỉ nam” để các trường không “lạc lối”. Nếu trường nào cố tình “vượt rào” khi chưa đủ điều kiện thì không chỉ làm “loãng” chất lượng giáo dục mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của sinh viên chúng mình.

Giảng viên và sinh viên tương tác trong một giờ học thực hành tại phòng thí nghiệm hiện đại

Vậy nên, các bạn học sinh cuối cấp ơi, khi tìm hiểu thông tin tuyển sinh, đừng chỉ nhìn vào tên ngành “sang chảnh” hay những lời quảng cáo “có cánh”. Hãy “check var” thật kỹ về uy tín của trường, điều kiện đảm bảo chất lượng và cả nhu cầu của thị trường lao động nữa nhé!

Nhà Nước “Ra Tay”: Cần Một “Trọng Tài” Công Tâm Cho Cuộc Đua Mở Ngành?

Để bức tranh tuyển sinh bớt “loạn”, vai trò của cơ quan quản lý nhà nước là cực kỳ quan trọng. Giống như một “nhạc trưởng” tài ba, Nhà nước cần có những định hướng chiến lược rõ ràng:

• Quy hoạch tổng thể: Xác định những lĩnh vực trọng điểm cần phát triển, dự báo nhu cầu nhân lực để các trường có cơ sở điều chỉnh chương trình đào tạo.
• Khung pháp lý chặt chẽ: Yêu cầu các trường phải chứng minh được nhu cầu thị trường và tiềm năng việc làm của sinh viên trước khi mở ngành mới. Không thể “thích là nhích” được đâu!
• Giám sát và đánh giá liên tục: “Soi” kỹ các chương trình đào tạo và kết quả đầu ra để kịp thời chấn chỉnh.
• Hỗ trợ các ngành “kén” người học nhưng cần thiết: Có chính sách học bổng, hỗ trợ việc làm để thu hút sinh viên theo học những ngành xã hội đang thiếu hụt.

Khi có sự điều tiết hợp lý từ Nhà nước, các trường sẽ cẩn trọng hơn trong việc mở ngành, chất lượng đào tạo được đảm bảo, và quan trọng nhất là quyền lợi của sinh viên chúng mình sẽ được bảo vệ tốt hơn.

Tóm lại, chuyện mở ngành đại học không phải là cuộc chơi “thích thì mở, chán thì đóng”. Nó đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, tầm nhìn xa và trách nhiệm lớn từ phía các trường, cùng với sự quản lý, định hướng sát sao của Nhà nước.

Còn các bạn, những “thượng đế” tương lai của các trường đại học, hãy là những người tiêu dùng thông thái. Tìm hiểu thật kỹ, đừng ngại đặt câu hỏi và lựa chọn một cách sáng suốt để không phải “khóc thét” vì những quyết định sai lầm nhé! Chúc các bạn có những lựa chọn đúng đắn trên con đường học vấn của mình!

Bạn có “bí kíp” nào để “check var” ngành học và trường đại học không? Chia sẻ với Thông Tin Tuyển Sinh 247 và các bạn khác ở phần bình luận nha! Và đừng quên ghé qua các bài viết hữu ích khác về chọn ngành chọn trường trên trang của chúng mình nhé!

Meta description: Mở ngành đại học ồ ạt rồi đóng vội khiến sinh viên hoang mang? Cùng Thông tin tuyển sinh 247 “bóc phốt” nguyên nhân, hậu quả và tìm giải pháp cho vấn đề nan giải này.