Chào các bạn sĩ tử 2k6! Mùa tuyển sinh đang nóng hơn bao giờ hết, và chắc hẳn nhiều bạn đang “rối não” với hàng loạt thông tin về các kỳ thi riêng của các trường đại học bên cạnh kỳ thi tốt nghiệp THPT quen thuộc. Liệu có nên tham gia tất tần tật các kỳ thi này không? Và làm sao để không “lạc lối” giữa ma trận xét tuyển sớm, đăng ký nguyện vọng? Đừng lo lắng, bài viết này sẽ gỡ rối giúp bạn!
Rối Não Vì Quá Nhiều Kỳ Thi Riêng? Nghe Chuyên Gia “Gỡ Rối”
Tại một buổi đối thoại, tư vấn hướng nghiệp gần đây, PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD-ĐT), đã có những chia sẻ cực kỳ hữu ích cho các bạn học sinh.
Bên cạnh kỳ thi tốt nghiệp THPT đóng vai trò quan trọng, nhiều trường đại học top đầu cũng tổ chức thêm các kỳ thi riêng như đánh giá năng lực, đánh giá tư duy, hay kỳ thi riêng của khối ngành công an… để có thêm cơ sở tuyển chọn thí sinh phù hợp. Tuy nhiên, theo lời khuyên từ bà Thủy, các bạn không nhất thiết phải tham gia tất cả các kỳ thi riêng này đâu nhé!
“Mình khuyên các em chỉ nên chọn lọc, tham gia khoảng một hoặc hai kỳ thi riêng phù hợp nhất thôi,” bà Thủy chia sẻ. Lý do là mỗi kỳ thi thường có mục tiêu và cách đánh giá khác nhau, tập trung vào những khối ngành cụ thể. Nếu bạn đã xác định được “chân ái” ngành nghề của mình rồi, việc tập trung ôn luyện và thi tốt 1-2 kỳ thi trọng tâm sẽ hiệu quả hơn nhiều so với việc dàn trải sức lực.
Vậy nên, hãy tìm hiểu thật kỹ đề án tuyển sinh được công bố trên website chính thức của các trường đại học mà bạn đang nhắm tới để đưa ra lựa chọn thông minh nhé!
Xét Tuyển Sớm: Thêm Cơ Hội Nhưng Đừng Quên “Luật Chơi” Quan Trọng!
Xét tuyển sớm cũng là một chủ đề “hot hòn họt” được nhiều bạn và phụ huynh quan tâm. Đây là phương thức các trường đại học sử dụng kết quả học tập (học bạ), các chứng chỉ ngoại ngữ, giải thưởng học sinh giỏi, hoặc kết quả từ các kỳ thi riêng… để xét tuyển trước khi có điểm thi tốt nghiệp THPT.
Bà Thủy cho biết: “Xét tuyển sớm giúp các em tăng thêm cơ hội trúng tuyển vào ngành học, trường học mơ ước.” Nghe hấp dẫn đúng không? Tuy nhiên, có một điểm cực kỳ quan trọng mà bạn không được phép quên!
Điểm Mấu Chốt: Phải Đăng Ký Nguyện Vọng Trên Hệ Thống Chung Của Bộ GD-ĐT
Bà Thủy nhấn mạnh: Dù bạn đã tham gia kỳ thi riêng hay đăng ký xét tuyển sớm và thậm chí nhận được thông báo “trúng tuyển có điều kiện” từ trường đại học, bạn vẫn bắt buộc phải đăng ký lại nguyện vọng đó trên hệ thống hỗ trợ xét tuyển chung của Bộ GD-ĐT theo lịch trình quy định.
Tại sao ư? Vì chỉ khi nguyện vọng của bạn được ghi nhận trên hệ thống chung này, kết quả trúng tuyển của bạn mới chính thức có hiệu lực. Đây là bước cuối cùng và quan trọng nhất để xác nhận bạn sẽ nhập học vào trường nào.
Lời khuyên vàng: Nếu bạn đã trúng tuyển sớm vào một ngành/trường mà bạn cực kỳ yêu thích, hãy mạnh dạn đặt đó là nguyện vọng 1 trên hệ thống của Bộ. Khi đó, bạn gần như chắc chắn sẽ đỗ vào đúng nơi mình mong muốn (miễn là bạn tốt nghiệp THPT).
Cẩn Trọng Với Thứ Tự Nguyện Vọng: “Bút Sa Gà Chết”!
Ngay cả khi bạn nhận được thông báo trúng tuyển sớm từ nhiều trường, bạn vẫn cần cân nhắc thật kỹ lưỡng trước khi sắp xếp thứ tự nguyện vọng cuối cùng trên hệ thống Bộ GD-ĐT.
Bà Thủy kể lại một tình huống “dở khóc dở cười” từ những năm trước: Có bạn đã trúng tuyển nguyện vọng 1 nhưng sau đó lại tha thiết xin Bộ GD-ĐT cho… học nguyện vọng 5. Tất nhiên, lúc này thì không ai có thể can thiệp được nữa. Hệ thống xét tuyển sẽ chạy tự động từ trên xuống dưới, bạn đỗ nguyện vọng nào cao nhất thì các nguyện vọng sau sẽ không được xét nữa.
Mẹo nhỏ: Nếu bạn trúng tuyển sớm ở một vài nơi nhưng chưa thực sự “ưng cái bụng”, bạn hoàn toàn có thể đặt ngành/trường mình thích nhất làm nguyện vọng 1 (dù chưa trúng tuyển sớm ở đó), và đặt các nguyện vọng đã trúng tuyển sớm ở vị trí 2, 3… Như vậy, bạn vừa có cơ hội vào nơi mình thích nhất, vừa đảm bảo chắc chắn có một suất vào đại học.
Lưu ý cực kỳ quan trọng: Khi điều chỉnh nguyện vọng trên hệ thống, hãy chắc chắn bạn đã đi đến bước cuối cùng và nhấn nút “Kết thúc” hoặc “Lưu” để hệ thống ghi nhận thay đổi. Đã có trường hợp các bạn chỉnh sửa nửa chừng rồi tắt máy, khiến mọi thay đổi không được lưu lại. Hãy cẩn thận nhé!
Chọn Ngành Hay Chọn “Bạn Đời”? Bí Kíp Tìm Ra “Chân Ái” Sự Nghiệp
Chọn ngành, chọn trường là một quyết định vô cùng quan trọng, ảnh hưởng lớn đến tương lai của bạn. ThS Đặng Thị Ngọc Quyên, Trưởng Phòng Hợp tác trường ĐH Anh Quốc Việt Nam, còn ví von rằng: “Việc có được một công việc phù hợp cũng quan trọng như việc tìm được một người bạn đời vậy, nó đóng góp rất lớn vào chỉ số hạnh phúc của mỗi người.”
Nghe “áp lực” ghê ha? Nhưng đừng quá lo lắng, bà Quyên cũng chia sẻ 5 bước đơn giản giúp bạn “giải mã” bản thân và tìm ra ngành học phù hợp:
Bước 1: Hiểu Bản Thân – “Mình Là Ai?”
Hãy dành thời gian khám phá điểm mạnh, điểm yếu, sở thích, tính cách, đam mê của mình là gì? Điều kiện gia đình, hoàn cảnh cá nhân cũng là yếu tố cần xem xét. Bạn hướng nội hay hướng ngoại? Thích làm việc với con số, máy móc hay con người?
Bước 2: Tìm Hiểu Ngành Nghề – “Ngành Này Có Gì Hot?”
Sau khi hiểu mình, hãy bắt đầu tìm hiểu các ngành nghề bạn quan tâm. Ngành đó học gì? Yêu cầu những tố chất, kỹ năng nào? Cơ hội việc làm sau khi ra trường ra sao? Xu hướng phát triển trong tương lai thế nào?
Bước 3: “Soi” Trường Đại Học – “Học Ở Đâu Thì Hợp?”
Mỗi trường đại học có một thế mạnh, văn hóa, môi trường và chương trình đào tạo riêng. Hãy tìm hiểu kỹ về các trường có đào tạo ngành bạn thích: học phí, cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên, hoạt động ngoại khóa, cơ hội thực tập…
Bước 4: Trải Nghiệm Thực Tế – “Mắt Thấy Tai Nghe”
Đừng chỉ tìm hiểu qua sách vở hay internet. Hãy chủ động tham gia các ngày hội tư vấn tuyển sinh, workshop, talkshow về ngành nghề. Nếu có thể, hãy đến tham quan trực tiếp các trường đại học, trò chuyện với các anh chị sinh viên đang theo học hoặc những người đang làm trong lĩnh vực bạn quan tâm.
Bước 5: Chốt Đơn! – Đưa Ra Quyết Định Cuối Cùng
Sau khi đã thu thập đủ thông tin từ 4 bước trên, hãy ngồi lại, liệt kê ra các lựa chọn tiềm năng, cân nhắc ưu nhược điểm của từng phương án và đưa ra quyết định cuối cùng phù hợp nhất với bản thân bạn.
Ngành “Khát” Nhân Lực 5-10 Năm Tới: Vi Mạch và Bán Dẫn Lên Ngôi?
Trong buổi đối thoại, rất nhiều bạn học sinh đã bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến nhóm ngành vi mạch và bán dẫn – một lĩnh vực đang “hot rần rần” trên toàn cầu.
TS Lê Đình Nam, Phó Trưởng Ban Tuyển sinh – Hướng nghiệp của ĐH Bách khoa Hà Nội, cho biết, vi mạch và bán dẫn thực chất không phải là ngành mới hoàn toàn, mà là lĩnh vực đã được đào tạo lồng ghép trong nhiều ngành kỹ thuật khác từ lâu. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của công nghệ và xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, nhu cầu về nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này tại Việt Nam đang tăng vọt.
“Đây là ngành hứa hẹn rất ‘khát’ nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực được đào tạo bài bản, chất lượng cao trong vòng 5-10 năm tới,” ông Nam khẳng định. Nhiều tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới đang hướng sự chú ý đến thị trường lao động Việt Nam trong lĩnh vực này.
Hiện tại, dù chưa có mã ngành “Vi mạch và Bán dẫn” chính thức tại nhiều trường, nhưng các bạn yêu thích lĩnh vực này có thể tìm hiểu các ngành liên quan như:
- Tại ĐH Bách khoa Hà Nội: Điện tử – Viễn thông, Vật liệu, Vật lý kỹ thuật, Kỹ thuật vi điện tử và công nghệ nano (chương trình mới từ 2023).
- Tại Trường ĐH Công nghệ – ĐH Quốc gia Hà Nội: Điện tử – Viễn thông, Kỹ thuật máy tính, Vật lý kỹ thuật, Kỹ thuật điện, Kỹ thuật điều khiển, Công nghệ thông tin…
PGS.TS Mai Anh Tuấn, giảng viên cao cấp của Trường ĐH Công nghệ – ĐH Quốc gia Hà Nội, còn đưa ra ví dụ về một tấm wafer (miếng vật liệu nền để sản xuất vi mạch) nhỏ bằng mica đường kính chỉ khoảng 25cm nhưng có giá trị lên tới 5.000 USD để minh chứng cho tiềm năng và giá trị khổng lồ của ngành này.
Để theo đuổi nhóm ngành này, các chuyên gia lưu ý rằng sinh viên cần có nền tảng kiến thức vững chắc về Toán và Vật lý ở bậc phổ thông. Bên cạnh đó, kỹ năng về Công nghệ thông tin, lập trình và đặc biệt là tiếng Anh tốt sẽ là lợi thế cực lớn giúp bạn phát huy tối đa năng lực trong lĩnh vực đầy cạnh tranh và hội nhập quốc tế này.
Chúc các bạn sĩ tử có những lựa chọn sáng suốt và thành công trên con đường chinh phục cánh cửa đại học mơ ước!