Vén Màn Thực Trạng Tuyển Sinh Đại Học: Khi Số Lượng "Bất Chấp" Chất Lượng Và Tương Lai Sinh Viên Ra Sao?

Chọn trường đại học, bạn có bao giờ tự hỏi liệu ngôi trường mình mơ ước có đang “gồng gánh” quá nhiều sinh viên so với khả năng thực tế? Mới đây, chính Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn đã lên tiếng về tình trạng một số trường đại học tuyển sinh “bất chấp”, vượt xa năng lực đào tạo. Đây thực sự là một hồi chuông cảnh tỉnh, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập và tương lai của mỗi chúng ta.

“Chạy Đua” Chỉ Tiêu: Khi Các Trường Đại Học Tuyển Sinh “Bất Chấp”?

“Tuyển sinh bất chấp” – nghe có vẻ hơi “sốc” nhỉ? Nhưng đó lại là cụm từ mà Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn dùng để mô tả việc một số trường đại học, kể cả trường công lập, tuyển vượt chỉ tiêu một cách đáng kể. Điều này có nghĩa là số lượng sinh viên nhập học thực tế cao hơn nhiều so với con số mà trường được phép tuyển dựa trên cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên và các điều kiện đảm bảo chất lượng khác.

Điển hình phải kể đến Trường Đại học Mỏ – Địa chất. Năm 2022, trường này có số sinh viên nhập học vượt chỉ tiêu đến hơn 900 bạn! Con số này không chỉ vượt xa mức 3% “cho phép” mà còn cho thấy một sự chênh lệch đáng kinh ngạc. Đáng nói hơn, nhiều ngành tại đây tuyển vượt từ 100% đến 400% chỉ tiêu đã được xác định.

Đồ họa so sánh chỉ tiêu tuyển sinh và số thí sinh nhập học thực tế tại Đại học Mỏ – Địa chất năm 2021-2022 cho thấy tình trạng tuyển vượt đáng báo động

Một câu hỏi lớn được đặt ra: tại sao những ngành tuyển vượt “khủng” như vậy trong năm 2021 không những không bị “tuýt còi”, trừ chỉ tiêu cho năm sau mà thậm chí còn được tăng chỉ tiêu? Điều này khiến không ít người phải băn khoăn về quy trình giám sát và quản lý chất lượng tuyển sinh hiện nay.

Không Chỉ Là Một Trường Hợp Cá Biệt: Cuộc Đua “Vượt Rào” Chỉ Tiêu Lan Rộng?

Tưởng rằng câu chuyện chỉ dừng lại ở một vài cái tên, nhưng không! Trường Đại học Mỏ – Địa chất không phải là “ngôi sao” duy nhất trong cuộc đua tuyển sinh vượt chỉ tiêu này. Trường Đại học FPT cũng từng bị “sờ gáy” và xử phạt 30 triệu đồng vào năm 2021 vì tuyển sinh không đúng đề án, ví dụ có ngành chỉ tiêu 1.000 nhưng tuyển đến 1.020 sinh viên. Dù vậy, con số này vẫn còn “khiêm tốn” so với một số trường hợp khác.

Hãy cùng điểm qua vài con số “biết nói”:

Ngành Ngôn ngữ Trung Quốc của Trường Đại học Hải Phòng từng gây “choáng” khi tuyển vượt hơn 400% chỉ tiêu vào năm 2021. Một con số thực sự kỷ lục!
Tại Trường Đại học Văn Lang, không chỉ ngành Thiết kế thời trang mà nhiều ngành thuộc lĩnh vực nghệ thuật như Thiết kế đồ họa, Thiết kế mỹ thuật số cũng ghi nhận tình trạng tuyển vượt đáng kể. Điều này kéo theo tổng số sinh viên nhập học khối ngành nghệ thuật vượt xa năng lực đào tạo mà trường tự xác định.
Nhiều trường đại học khác, ví dụ như trường Công nghệ thông tin và Truyền thông (Đại học Thái Nguyên), cũng có những ngành tuyển vượt chỉ tiêu gấp vài lần.

Biểu đồ minh họa các ngành học tại một số trường đại học có tỷ lệ tuyển sinh vượt chỉ tiêu cao ngất ngưởng, có ngành lên đến hơn 400%

Những con số này liệu có đang ngầm báo hiệu một “xu hướng” đáng lo ngại trong tuyển sinh đại học? Khi các trường mải mê chạy theo số lượng, liệu chất lượng đào tạo có còn được đảm bảo?

Tuyển Sinh “Vượt Rào” – Sinh Viên Nhận “Trái Đắng” Gì?

Bạn có thể nghĩ, “Trường tuyển nhiều thì cơ hội trúng tuyển của mình cao hơn, có gì đâu mà lo?”. Nhưng khoan đã, hãy thử hình dung nhé:

Lớp học quá tải: Giảng đường chật ních, bạn phải chen chúc tìm chỗ ngồi, không khí ngột ngạt. Liệu bạn có thể tập trung học tốt trong điều kiện như vậy?
Thầy cô “phân thân” cũng không xuể: Với số lượng sinh viên quá đông, giảng viên khó lòng quan tâm, giải đáp thắc mắc cho từng cá nhân. Chất lượng tương tác thầy trò, vốn rất quan trọng trong môi trường đại học, sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Cơ sở vật chất không đáp ứng: Thư viện hết chỗ, phòng thực hành thiếu thiết bị, lịch học bị dồn ép. Đây là những “trái đắng” mà sinh viên có thể phải “nếm” khi trường tuyển sinh vượt quá năng lực.
Giá trị tấm bằng bị nghi ngờ: Khi chất lượng đào tạo không được đảm bảo, liệu tấm bằng tốt nghiệp của bạn có còn giữ được giá trị vốn có trong mắt nhà tuyển dụng?

Rõ ràng, việc các trường đại học tuyển sinh vượt chỉ tiêu, bất chấp năng lực đào tạo không chỉ là câu chuyện của những con số. Đó là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm học tập, chất lượng kiến thức và kỹ năng, thậm chí là cơ hội việc làm của chính các bạn sinh viên.

Sĩ Tử Ơi, Làm Sao Để Không “Sập Bẫy” Tuyển Sinh?

Giữa “ma trận” thông tin tuyển sinh, làm thế nào để các sĩ tử không chọn nhầm trường, gửi gắm tương lai vào những nơi chỉ chạy theo số lượng mà “bỏ quên” chất lượng? Đừng quá lo lắng, hãy “bỏ túi” ngay vài bí kíp sau:

“Check” kỹ thông tin trường: Đừng chỉ nhìn vào tên tuổi hay độ “hot” của trường. Hãy tìm hiểu kỹ đề án tuyển sinh, chỉ tiêu cụ thể từng ngành, thông tin về đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất.
Tham khảo “review” từ tiền bối: Cựu sinh viên chính là nguồn thông tin chân thực nhất. Hãy tìm kiếm các diễn đàn, hội nhóm sinh viên để lắng nghe chia sẻ, đánh giá về chất lượng đào tạo và môi trường học tập.
Đừng bỏ qua các kênh thông tin uy tín:Thông Tin Tuyển Sinh 247 là nơi bạn có thể tìm thấy những thông tin cập nhật và đáng tin cậy.
Ưu tiên chất lượng hơn số lượng: Đừng chạy theo những ngành “hot” hay những trường có điểm chuẩn “dễ thở” nếu bạn cảm thấy chất lượng đào tạo ở đó không đảm bảo. Hãy nhớ rằng, mục tiêu cuối cùng là kiến thức và kỹ năng thực chất.

Lời kết:

Tình trạng tuyển sinh vượt chỉ tiêu tại một số trường đại học là một vấn đề cần được các cơ quan quản lý nhìn nhận nghiêm túc và có biện pháp chấn chỉnh kịp thời. Về phía các bạn học sinh, sinh viên, việc chủ động tìm hiểu, trang bị kiến thức và đưa ra lựa chọn sáng suốt chính là cách tốt nhất để bảo vệ tương lai của chính mình. Chúc bạn có một mùa tuyển sinh thành công và chọn được bến đỗ phù hợp!

Nếu bạn đang băn khoăn về việc chọn ngành, chọn trường, đừng ngần ngại khám phá thêm nhiều thông tin hữu ích tại Cẩm nang Tuyển sinh Đại học – Cao đẳng nhé!