Ngành khai thác khoáng sản đóng vai trò siêu quan trọng trong nền kinh tế, và trái tim của mọi hoạt động dưới lòng đất hay trên mặt bằng chính là hệ thống máy móc, thiết bị. Vậy ai là người đảm bảo “trái tim” này luôn hoạt động trơn tru, hiệu quả và an toàn? Đó chính là các kỹ thuật viên Cơ điện mỏ! Nếu bạn tò mò về ngành học thú vị này, hãy cùng Thông Tin Tuyển Sinh 247 khám phá chi tiết chương trình đào tạo ở hai bậc Cao đẳng và Trung cấp nhé!
TRÌNH ĐỘ CAO ĐẲNG
Bậc Cao đẳng sẽ trang bị cho bạn kiến thức và kỹ năng chuyên sâu, giúp bạn tự tin làm chủ công nghệ và giải quyết các vấn đề phức tạp trong lĩnh vực cơ điện mỏ.
Kiến Thức Nền Tảng Vững Chắc Bạn Sẽ Nắm Giữ
Khi theo học Cao đẳng Cơ điện mỏ, bạn không chỉ học lý thuyết suông đâu nhé. Bạn sẽ được trang bị một nền tảng kiến thức vững chắc, bao gồm:
- Hiểu sâu về cơ khí sửa chữa: Nắm vững các nguyên tắc cơ bản, làm nền tảng cho mọi hoạt động bảo trì, sửa chữa sau này.
- Làm chủ thiết bị mỏ hầm lò: Bạn sẽ mô tả vanh vách cấu tạo, cách hoạt động, khi nào nên dùng và lắp đặt ra sao cho các “quái vật” cơ khí như: hệ thống vận tải (băng tải, máng cào, tàu điện…), máy bơm, máy nén khí, quạt gió công nghiệp, cho đến các hệ thống chống giữ lò (cột, giàn thủy lực) và máy móc khai thác, đào lò hiện đại.
- Am tường về điện trong mỏ: Hiểu rõ cấu tạo, nguyên lý và đặc điểm của các loại máy điện, thiết bị điện chuyên dụng trong môi trường hầm lò đầy thử thách.
- Đọc hiểu bản vẽ kỹ thuật ngon lành: Từ bản vẽ lắp ráp các bộ phận phức tạp đến chi tiết máy nhỏ nhất, bạn đều có thể “giải mã” ngon ơ. Nắm vững các quy ước về lắp ghép, hệ thống dung sai (nôm na là độ chính xác cho phép khi lắp ráp) để đảm bảo mọi thứ ăn khớp hoàn hảo.
- Biến ký hiệu thành thông số thực tế: Nhìn vào bản vẽ, bạn biết ngay cần gia công chính xác đến đâu, bề mặt cần nhẵn mịn thế nào, và chuyển đổi các ký hiệu dung sai thành những con số cụ thể để gia công.
- Sử dụng dụng cụ đo lường chuẩn xác: Thành thạo việc dùng và bảo quản các dụng cụ đo cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng như thước lá, thước cặp, panme, căn lá.
- Biết tuốt về dụng cụ sửa chữa: Nắm rõ công năng và cách xài các loại đồ nghề tháo lắp, sửa chữa chuyên dụng.
- Chuyên gia về dầu mỡ bôi trơn: Phân biệt được các loại dầu mỡ, biết khi nào dùng loại nào là hợp lý nhất. Nắm vững quy trình bảo quản, bôi trơn định kỳ và sửa chữa cho từng loại máy móc trong mỏ.
- Hiểu biết vật liệu và gia công: Nhận biết các loại vật liệu cơ khí qua ký hiệu, biết đặc tính và cách gia công kim loại, hợp kim phổ biến. Thực hành các kỹ năng gia công cơ bản bằng tay như vạch dấu, đục, giũa, khoan, cưa, cắt ren, hàn – những kỹ năng không thể thiếu để “chế cháo” hay sửa chữa nhanh tại chỗ.
- Tư duy phân tích và ứng dụng: Không chỉ học thuộc lòng, bạn còn có khả năng phân tích, đánh giá kiến thức đã học và áp dụng một cách khoa học vào thực tế sản xuất. Biết cách vận dụng các phương pháp, kỹ thuật sửa chữa tiên tiến nhất.
- Lập kế hoạch và dự toán: Có khả năng tự xây dựng quy trình công nghệ sửa chữa, tính toán chi phí và lập dự toán cho việc trung tu (sửa chữa lớn định kỳ) các thiết bị mỏ.
- Tính toán và thiết kế cơ bản: Đủ sức tính toán, thiết kế một số hệ thống phụ trợ như cấp điện, nước, khí nén trong mỏ. Thậm chí, bạn có thể tính toán, thiết kế phương án phục hồi các chi tiết máy bị hư hỏng.
- Hiểu quy trình sản xuất và vai trò bản thân: Nắm được cách tổ chức sản xuất trong một doanh nghiệp mỏ và hiểu rõ vị trí, trách nhiệm của người thợ sửa chữa trong dây chuyền đó.
- Kỹ năng làm việc nhóm và quản lý: Biết cách phối hợp hiệu quả với đồng nghiệp, tổ chức công việc và điều hành một nhóm sản xuất nhỏ.
Kỹ Năng Thực Hành Chuyên Sâu Bạn Sẽ Có
Học đi đôi với hành, chương trình Cao đẳng cực kỳ chú trọng rèn luyện kỹ năng thực tế:
- Tay nghề vững vàng: Sử dụng thành thạo mọi loại dụng cụ, đồ nghề, thiết bị hỗ trợ chuyên dụng của thợ sửa chữa cơ điện mỏ.
- Đo kiểm chính xác: Chọn và dùng đúng các loại dụng cụ đo kiểm thông dụng như thước cặp, panme, thước đo góc, căn lá, calip… để đảm bảo chất lượng sửa chữa.
- Thích ứng mọi môi trường: Tổ chức và thực hiện công việc bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị mỏ hiệu quả, dù là trong nhà xưởng sạch sẽ hay môi trường hầm lò khắc nghiệt.
- “Bắt bệnh” nhanh, sửa chữa gọn: Phát hiện chính xác và nhanh chóng các hư hỏng, khắc phục kịp thời sự cố thường gặp trong quá trình lắp đặt, vận hành và sửa chữa, đảm bảo sản xuất không bị gián đoạn.
- Lập quy trình và triển khai chuyên nghiệp: Xây dựng được kế hoạch, biện pháp và tổ chức thực hiện việc bảo dưỡng, sửa chữa, lắp đặt các loại thiết bị mỏ (băng tải, máng cào, tời trục, tàu điện, máy bơm, máy nén khí, quạt gió, máy khai thác…) đúng chuẩn kỹ thuật và an toàn.
- Am hiểu hệ thống điện mỏ: Thiết kế, lắp đặt, đấu nối hệ thống điện cho máy mỏ. Vận hành được các hệ thống điều khiển tự động trong vận tải, thông gió, giám sát khí và bơm thoát nước.
- Khả năng giám sát và giải quyết vấn đề: Đủ trình độ kiểm tra, giám sát chuyên môn cho công nhân bậc thấp hơn. Đưa ra quyết định kỹ thuật trong phạm vi được đào tạo, phân tích, đánh giá và xử lý các tình huống phát sinh trong công việc.
- Kỹ năng an toàn và sơ cứu: Biết cách sơ cứu người bị điện giật, sử dụng thành thạo các thiết bị tự cứu cá nhân và phương tiện cứu hộ mỏ, xử lý tình huống khẩn cấp.
- Tự chủ và hướng dẫn: Làm việc độc lập, chủ động, có khả năng hướng dẫn, kèm cặp thợ mới hoặc bậc thấp hơn.
- Tổ chức và quản lý sản xuất: Điều hành sản xuất một cách hợp lý, sắp xếp công việc, lập kế hoạch kiểm tra an toàn và cải thiện điều kiện làm việc.
- Tiềm năng phát triển: Tích lũy kinh nghiệm thực tế để có thể trở thành giáo viên dạy nghề trong tương lai.
Cơ Hội Nghề Nghiệp Rộng Mở Chờ Đón
Ngành khai thác khoáng sản luôn cần một lực lượng lớn nhân lực kỹ thuật để vận hành và bảo trì hệ thống máy móc khổng lồ. Do đó, cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp Cao đẳng Cơ điện mỏ là vô cùng rộng mở:
- Làm việc tại các “ông lớn”: Trở thành kỹ thuật viên, chuyên viên kỹ thuật tại các tập đoàn, doanh nghiệp khai thác khoáng sản, các nhà máy, xí nghiệp có sử dụng thiết bị mỏ hoặc các thiết bị cơ điện công nghiệp tương tự.
- Tham gia đào tạo: Kèm cặp, hướng dẫn kỹ thuật cho công nhân bậc thấp hơn ngay tại nơi làm việc.
- Thăng tiến lên vị trí quản lý: Đảm nhận vai trò tổ trưởng, nhóm trưởng phụ trách công tác bảo dưỡng, sửa chữa hoặc thực hiện các công việc phức tạp đòi hỏi tay nghề cao.
- Học cao hơn nữa: Có nền tảng vững chắc để tiếp tục liên thông lên Đại học hoặc các chương trình đào tạo chuyên sâu khác.
- Trở thành nhà giáo: Nếu có đam mê sư phạm, bạn hoàn toàn có thể học thêm nghiệp vụ để trở thành giáo viên dạy nghề Cơ điện mỏ.
Các Môn Học Tiêu Biểu Bạn Sẽ “Chinh Phục”
Để đạt được những kiến thức và kỹ năng trên, bạn sẽ trải qua các môn học cốt lõi như:
Nhóm Kiến Thức Cơ Sở & Chuyên Ngành | Nhóm Kỹ Năng Thực Hành & Chuyên Sâu |
---|---|
– Vẽ kỹ thuật – Cơ lý thuyết – Dung sai lắp ghép và Kỹ thuật đo lường – Điện kỹ thuật – Công nghệ vật liệu cơ khí – AutoCAD (Vẽ kỹ thuật trên máy tính) – Sức bền vật liệu – Chi tiết máy – Kỹ thuật mỏ – Kỹ thuật an toàn – Kinh tế – Tổ chức sản xuất – Thuỷ lực đại cương – Điện mỏ – Vận tải mỏ |
– Thiết bị động lực – Cơ mỏ – Máy mỏ – Gia công nguội – Hàn cơ bản – Kỹ thuật sửa chữa máy – Sửa chữa điện mỏ – Bảo dưỡng, sửa chữa băng tải, máng cào – Bảo dưỡng, sửa chữa tời, trục – Bảo dưỡng, sửa chữa máy bơm nước – Bảo dưỡng, sửa chữa máy nén khí – Bảo dưỡng, sửa chữa quạt gió – Cấp cứu mỏ – Bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị khoan – Thực tập nâng cao – Thực tập nghề nghiệp |
TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP
Nếu bạn muốn nhanh chóng có một nghề nghiệp ổn định, tập trung vào kỹ năng thực hành vận hành và sửa chữa cơ bản, thì bậc Trung cấp Cơ điện mỏ là lựa chọn phù hợp.
Kiến Thức Cơ Bản và Thực Tế Bạn Cần Biết
Chương trình Trung cấp sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cốt lõi, tập trung vào ứng dụng thực tế:
- Nền tảng về cơ khí sửa chữa và vận hành: Hiểu những nguyên lý cơ bản nhất để có thể vận hành và sửa chữa các thiết bị mỏ.
- Biết về các thiết bị mỏ thông dụng: Mô tả được cấu tạo, nguyên lý làm việc và cách lắp đặt các thiết bị phổ biến trong hầm lò như hệ thống vận tải, bơm, nén khí, quạt gió, hệ thống chống đỡ, máy khai thác cơ bản.
- Hiểu biết về hệ thống điện cơ bản: Nắm được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của hệ thống điện trong các máy móc, thiết bị mỏ.
- Đọc được bản vẽ đơn giản: Hiểu các bản vẽ lắp ráp bộ phận máy, chi tiết máy không quá phức tạp.
- Biết về lắp ghép và dung sai: Nắm được các phương pháp lắp ghép cơ bản và ý nghĩa của dung sai trên bản vẽ.
- Sử dụng được dụng cụ đo cơ bản: Biết cách dùng và bảo quản thước lá, thước cặp, panme, căn lá.
- Nhận biết dụng cụ sửa chữa: Biết công dụng và cách dùng các loại dụng cụ tháo lắp, sửa chữa thông thường.
- Phân biệt dầu mỡ bôi trơn: Biết tính chất và phạm vi sử dụng của các loại dầu mỡ hay dùng.
- Nắm quy trình bảo dưỡng cơ bản: Trình bày được quy trình bảo quản, bôi trơn và các bước sửa chữa thông thường cho máy móc trong mỏ.
- Hiểu về vật liệu và gia công cơ bản: Nhận biết ký hiệu, công dụng vật liệu cơ khí thông dụng, biết các phương pháp gia công kim loại cơ bản bằng tay như vạch dấu, đục, giũa, khoan, cưa, cắt ren, hàn.
Kỹ Năng Vận Hành và Sửa Chữa Thiết Yếu
Trọng tâm của bậc Trung cấp là rèn luyện kỹ năng thực hành để bạn có thể làm việc ngay sau khi tốt nghiệp:
- Sử dụng dụng cụ thành thạo: Dùng được các loại dụng cụ đồ nghề, thiết bị hỗ trợ và dụng cụ đo kiểm thông dụng (thước lá, thước cặp, panme, căn lá…).
- Phát hiện và khắc phục sự cố cơ bản: Nhận biết được các hư hỏng thường gặp của thiết bị mỏ, xử lý kịp thời các sự cố đơn giản trong quá trình lắp đặt, vận hành và sửa chữa.
- Thực hiện bảo dưỡng, sửa chữa theo quy trình: Chuẩn bị đầy đủ phương tiện, dụng cụ, vật tư và thực hiện việc bảo dưỡng, sửa chữa, lắp đặt các thiết bị mỏ phổ biến (băng tải, máng cào, tời, tàu điện, bơm, nén khí, quạt gió…) đúng kỹ thuật và đảm bảo an toàn.
- Lắp đặt điện cơ bản: Thực hiện được việc lắp đặt, đấu nối hệ thống điện đơn giản trong các thiết bị mỏ.
- Kỹ năng an toàn và sơ cứu: Biết cách sơ cứu người bị điện giật, sử dụng phương tiện tự cứu cá nhân và các thiết bị an toàn, xử lý tình huống cấp cứu cơ bản.
Con Đường Sự Nghiệp Sau Tốt Nghiệp
Với tấm bằng Trung cấp Cơ điện mỏ, bạn có nhiều cơ hội việc làm thiết thực:
- Thợ vận hành, sửa chữa: Đây là vị trí phổ biến nhất, làm việc trực tiếp tại các công trường, phân xưởng của doanh nghiệp khai thác mỏ.
- Hỗ trợ đào tạo: Có thể tham gia hướng dẫn, kèm cặp những người mới vào nghề hoặc có trình độ thấp hơn.
- Nâng cao trình độ: Hoàn toàn có thể học liên thông lên Cao đẳng hoặc các khóa đào tạo nâng cao tay nghề khác để phát triển sự nghiệp.
Chương Trình Học Gồm Những Gì?
Các môn học chính ở bậc Trung cấp tập trung vào kiến thức nền và kỹ năng thực hành trực tiếp:
Nhóm Kiến Thức Nền Tảng & Cơ Sở Ngành | Nhóm Kỹ Năng Thực Hành & Chuyên Môn |
---|---|
– Vẽ kỹ thuật – Cơ kỹ thuật – Dung sai lắp ghép và Kỹ thuật đo lường – Điện kỹ thuật – Công nghệ vật liệu cơ khí – Kỹ thuật mỏ – Kỹ thuật an toàn – Kinh tế – Tổ chức sản xuất – Thuỷ lực đại cương – Điện mỏ – Vận tải mỏ |
– Thiết bị động lực – Cơ mỏ – Máy mỏ – Gia công nguội – Hàn cơ bản – Kỹ thuật sửa chữa máy – SC điện mỏ (Sửa chữa điện mỏ) – Bảo dưỡng, sửa chữa băng tải, máng cào – Bảo dưỡng, sửa chữa máy bơm nước – Bảo dưỡng, sửa chữa máy nén khí – Bảo dưỡng, sửa chữa quạt gió – Bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị khoan – Thực tập nghề nghiệp |
Ngành Cơ điện mỏ dù ở bậc Cao đẳng hay Trung cấp đều mở ra những cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn và ổn định, đặc biệt trong bối cảnh công nghiệp khai khoáng và xây dựng hạ tầng ngày càng phát triển. Hi vọng những thông tin chi tiết trên đây từ Thông tin tuyển sinh 247 đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ngành học này!